Răng khôn hay còn gọi là răng số 8, là những chiếc răng mọc ở vị trí cuối cùng trên cung hàm. Đây cũng là khu vực răng thường gặp nhiều vấn đề như mọc lệch, mọc ngầm hoặc dễ bị sâu răng do vị trí xa và khó vệ sinh. Vậy răng khôn bị sâu có nguy hiểm không? Mức độ nghiêm trọng của tình trạng này như thế nào và cần được xử lý ra sao? Hãy cùng tìm hiểu tất cả các thông tin hữu ích liên quan đến vấn đề này ngay trong bài viết dưới đây nhé!
Răng khôn là răng nào? Mỗi người có bao nhiêu răng khôn?
Răng khôn là những chiếc răng cùng hàm, mọc ở vị trí tận cùng phía trong cùng của cung hàm, phía sau các răng hàm lớn. Ở người trưởng thành, mỗi người sẽ có tổng cộng 4 chiếc răng khôn, trong đó mỗi hàm (trên và dưới) có 2 răng khôn.
Tuy nhiên, một số trường hợp đặc biệt, răng khôn có thể mọc thiếu hoặc thừa. Cụ thể như:
- Mọc thiếu răng khôn: Có người chỉ mọc 1-3 răng khôn, thậm chí không mọc chiếc răng khôn nào. Điều này là do sự phát triển và tiến hóa của cơ thể qua nhiều thế hệ.
- Mọc thừa răng khôn: Một số người có thể mọc đến 6-8 răng khôn. Nguyên nhân là do sự phát triển bất thường của mầm răng, cần được theo dõi để xử lý phù hợp.
Dấu hiệu nhận biết sâu răng khôn
Răng khôn thường mọc ở vị trí cuối cùng của hàm răng và xuất hiện muộn hơn so với các răng khác. Đây cũng là khu vực khó vệ sinh và dễ bị sâu răng nếu không được chăm sóc răng miệng đúng cách. Khi răng khôn bị sâu, người bệnh sẽ nhận thấy một số dấu hiệu đặc trưng sau:
- Đau răng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất khi răng khôn bị sâu. Cơn đau có thể xuất hiện dai dẳng hoặc ngắt quãng, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tổn thương. Đôi khi, người bệnh có thể cảm thấy đau nhức ngay cả khi không nhai, không dùng tay chạm hoặc tác động vào răng. Nếu tình trạng đau kéo dài và không được điều trị kịp thời, nó có thể lan rộng sang các vùng lân cận như răng kế bên, nướu răng hoặc thậm chí gây đau đầu, đau tai.
- Răng khôn có dấu hiệu nhạy cảm: Khi men răng bị tổn thương do sâu răng, lớp ngà răng sẽ bị lộ ra ngoài và trở nên nhạy cảm hơn với các kích thích. Người bệnh thường cảm thấy ê buốt hoặc đau nhói khi sử dụng những thực phẩm chứa nhiều đường, đồ chua, đồ uống nóng hoặc lạnh. Thậm chí, chỉ cần hít thở không khí lạnh cũng có thể gây ra cảm giác khó chịu.
- Thay đổi màu sắc của răng khôn: Khi bị sâu, răng khôn sẽ có sự thay đổi về màu sắc. Dấu hiệu này dễ quan sát hơn ở răng khôn hàm dưới, nhưng khó nhận biết hơn ở răng khôn hàm trên do vị trí của chúng. Người bệnh có thể nhìn thấy những đốm xám, đen hoặc nâu xuất hiện trên bề mặt của răng, đặc biệt là ở các rãnh răng hoặc hốc răng. Đây chính là những vùng tổn thương do vi khuẩn gây sâu răng tấn công.
- Hơi thở có mùi hôi: Sâu răng khôn tạo ra các lỗ sâu trên bề mặt răng, khiến thức ăn dễ bị mắc kẹt và khó vệ sinh triệt để. Thức ăn thừa tích tụ cùng với vi khuẩn gây hại sẽ phân hủy và tiết ra mùi hôi khó chịu. Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể gây viêm nướu, viêm nha chu và làm hơi thở của người bệnh trở nên nặng mùi hơn.
- Vị trí răng khôn bị sưng, đỏ, chảy mủ: Trong một số trường hợp nặng, sâu răng khôn có thể dẫn đến nhiễm trùng và áp xe răng ở nướu xung quanh. Lúc này, người bệnh sẽ thấy nướu sưng tấy, đỏ, đau và có thể chảy mủ. Tình trạng này đi kèm với cơn đau dữ dội, sốt, hạch ở cổ và hàm sưng to.
Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, bạn nên đến gặp nha sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc phát hiện và can thiệp sớm sẽ giúp ngăn chặn sự phát triển của sâu răng, bảo vệ răng khôn và các răng lân cận, đồng thời tránh được các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Nguyên nhân răng khôn bị sâu
Có 4 nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng răng khôn bị sâu:
Răng khôn mọc không đúng vị trí
Răng khôn mọc ở tận cùng phía sau cung hàm, vị trí khuất xa, ẩn sâu bên trong khoang miệng. Do đó, khi răng mọc lệch hướng, mọc chìm hay mọc ngầm dưới nướu, rất dễ tạo thành các túi nha chu sâu giữa răng và nướu. Thức ăn thừa, mảng bám dễ dàng bị mắc kẹt ở đây, tích tụ vi khuẩn gây sâu răng khôn.
Vệ sinh răng miệng không đúng cách
Chải răng, dùng chỉ nha khoa và súc miệng đúng cách có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các mảng bám, ngăn ngừa sâu răng và các bệnh về nướu. Tuy nhiên, với vị trí xa như răng khôn, khả năng làm sạch hoàn toàn khu vực này là rất khó. Do đó, mảng bám tích tụ ngày càng nhiều sẽ là nguyên nhân trực tiếp hình thành và phát triển các lỗ sâu răng.
Do vị trí răng
Nằm sâu trong khoang miệng, việc quan sát trực tiếp răng khôn cũng như phát hiện các dấu hiệu ban đầu của sâu răng là rất khó khăn, đặc biệt là với người không có kiến thức nha khoa. Nhiều trường hợp sâu răng đã lan rộng và gây đau nhức dữ dội mới được phát hiện muộn. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn phá hủy lớp men răng và thâm nhập vào tủy răng nhanh chóng.
Do hình dạng răng khôn
So với các răng khác, răng khôn có hình thể khá phức tạp với nhiều múi rãnh và hốc rãnh sâu. Đây là những vị trí lý tưởng để vi khuẩn trú ngụ và giúp các mảng bám tích tụ, bám chắc vào bề mặt răng hơn so với các răng bình thường. Do đó, răng khôn dễ bị tấn công bởi sâu răng hơn hẳn so với các vị trí còn lại trên cung hàm.
Răng khôn bị sâu có nguy hiểm không?
Sâu răng khôn nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe răng miệng và toàn thân như:
Răng khôn bị tổn thương nặng gây đau nhức dữ dội, sốt
Khi sâu răng khôn tiến triển nặng sẽ hình thành các lỗ sâu rộng và sâu, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào tủy răng gây viêm, hoại tử tủy. Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy đau buốt dữ dội toàn hàm, đau lan sang cả vùng mặt cùng bên. Đau nhức kéo dài gây mất ngủ, sốt, mệt mỏi ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống.
Răng số 8 bị sâu ảnh hưởng đến răng số 7
Do vị trí kề cận nhau, khi vi khuẩn sâu răng từ răng số 8 lan sang dễ dàng gây sâu răng cho răng số 7. Nếu không kiểm soát tốt, mảng bám và cao răng hình thành trên răng khôn sâu có thể phá hủy dần hàm răng lành mạnh bên cạnh, thậm chí có thể ảnh hưởng đến cả hàm.
Răng khôn bị sâu khiến chức năng ăn nhai giảm sút
Đau nhức do sâu răng khôn khiến người bệnh gặp khó khăn khi nhai, thường phải gồng cứng cơ hàm và nghiêng về bên đối diện. Nếu tình trạng này kéo dài, việc ăn uống khó khăn sẽ khiến cơ thể thiếu chất, gây suy nhược, sụt cân không kiểm soát.
Áp xe chân răng, viêm nha chu, hoại tử xương hàm và nướu
Sâu răng khôn để lâu không điều trị sẽ hình thành các ổ áp xe chân răng. Mủ và dịch viêm từ đây lan tỏa, gây viêm nha chu, viêm lợi, viêm xương hàm. Trường hợp nặng có thể dẫn tới hoại tử nướu, rụng răng và biến dạng xương hàm.
Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, hiệu suất học tập, lao động
Những cơn đau âm ỉ hay nhức buốt dữ dội do răng khôn sâu luôn hành hạ người bệnh, khiến giấc ngủ trở nên chập chờn, không sâu giấc. Tình trạng mất ngủ kéo dài gây mệt mỏi, suy nhược cơ thể, giảm trí nhớ và khả năng tập trung. Từ đó, hiệu suất làm việc, học tập sa sút nghiêm trọng, chất lượng sống giảm sút đáng kể.
Viêm xoang và kích thích các bệnh nội khoa bùng phát
Răng khôn nằm sát với xoang hàm trên. Vì thế, tình trạng viêm nhiễm từ ổ sâu răng khôn có thể lan lên xoang này, gây đau nhức kéo dài, chảy dịch mũi và sốt. Ngoài ra, các bệnh toàn thân như cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường… cũng có thể bị kích thích bùng phát, gây nguy hiểm cho bệnh nhân.
Xử lý răng khôn bị sâu bằng cách nào? Có nên nhổ bỏ răng khôn?
Tùy theo mức độ tổn thương và hình thể răng khôn mà bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp. Cụ thể như:
Sử dụng các loại thuốc tăng cường men răng
Ở giai đoạn đầu, nếu lỗ sâu còn nhỏ, nông và chưa gây tổn thương đến tủy răng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau, kháng viêm để xử lý triệu chứng. Đồng thời, người bệnh sẽ được chỉ định dùng các loại kem đánh răng, nước súc miệng có khả năng tái khoáng, bổ sung Fluor nhằm tăng cứng và tái tạo men răng.
Trám răng khôn bị sâu, trường hợp răng khôn mọc thẳng
Nếu tổn thương sâu đã khá rộng và nằm ở vị trí mặt nhai, trong khi răng khôn vẫn mọc thẳng và đủ chỗ, nha sĩ sẽ tiến hành trám kín lỗ sâu bằng vật liệu trám Composite hoặc Amalgam. Cách này giúp khôi phục hình thể và chức năng của răng khôn, ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập gây hại cho tủy răng.
Điều trị nội nha nếu răng khôn mọc thẳng, muốn bảo tồn răng
Nếu tổn thương sâu đã lan tới tủy răng gây viêm tủy không hồi phục, bác sĩ sẽ đề xuất điều trị tủy răng. Với những trường hợp răng khôn mọc thẳng, người bệnh có mong muốn bảo tồn răng, nội nha là giải pháp hiệu quả. Qua đó, tủy răng sẽ được lấy sạch, khử trùng và trám bít kín ống tuỷ để ngăn ngừa vi khuẩn tấn công trở lại.
Nhổ bỏ răng khôn bị sâu chấm dứt tình trạng đau nhức, viêm nhiễm
Đối với những trường hợp sâu răng khôn nặng, răng bị lung lay hoặc mọc lệch, mọc ngầm không thể bảo tồn được, các nha sĩ thường chỉ định nhổ răng để xử lý dứt điểm. Phương án này đặc biệt phù hợp nếu răng mọc lệch, có túi quanh răng sâu hoặc gây sưng đau, nhiễm trùng lâu ngày không khỏi. Nhổ bỏ răng khôn sâu giúp loại bỏ triệt để nguồn bệnh, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm và mang lại sức khỏe tốt hơn cho cả khoang miệng.
3 phương pháp nhổ răng khôn bị sâu phổ biến
Tùy thuộc vào hình dạng, vị trí và tình trạng viêm nhiễm của răng khôn sâu mà bác sĩ sẽ áp dụng một trong ba phương pháp nhổ răng khôn thường gặp sau:
Nhổ răng khôn bị sâu bằng kìm
Đây là phương pháp nhổ răng đơn giản nhất. Nó thích hợp cho những trường hợp răng khôn mọc thẳng, tủy răng chết hoặc mới bị sâu ở giai đoạn đầu. Nha sĩ sử dụng kìm chuyên dụng để nắm chặt thân răng và dùng lực xoay, kéo và nậy nhẹ để tách rời răng ra khỏi nướu. Phương pháp này ít gây sang chấn, thời gian thực hiện nhanh và người bệnh thường hồi phục sau nhổ răng khá nhanh.
Nhổ răng khôn bị sâu bằng bẩy
Phương pháp nhổ răng này phù hợp cho những trường hợp răng mọc lệch, sâu răng nặng mọc xoay ngang hoặc mọc nghiêng. Đầu tiên, nha sĩ sẽ tiến hành rạch nướu, bóc tách màng xương để lộ phần thân và chân răng. Sau đó, họ sẽ luồn một dụng cụ bẩy chuyên dụng vào giữa xương ổ răng và thân răng rồi dùng lực đòn bẩy để nậy bật răng ra.
Nhổ răng khôn bị sâu bằng máy siêu âm Piezotome
Với những răng khôn mọc chìm sâu trong xương hàm hoặc mọc ngầm gây viêm nhiễm nặng, các bác sĩ thường sử dụng công nghệ siêu âm Piezotome để nhổ răng. Phương pháp này sử dụng sóng siêu âm và dòng nước có áp lực cao để cắt đứt dây chằng nha chu và xương ổ răng một cách chính xác nhất. Nhờ đó, răng khôn có thể được lấy ra dễ dàng mà gây tổn thương xương và mô mềm xung quanh ít nhất.
Một số lưu ý sau khi nhổ răng khôn bị sâu?
Để đảm bảo quá trình hồi phục sau nhổ răng khôn diễn ra nhanh chóng và thuận lợi, bạn cần ghi nhớ một số lưu ý sau:
- Nghỉ ngơi hợp lý sau nhổ răng, hạn chế vận động mạnh trong vòng 24h đầu tiên để vết thương nhanh liền và giảm chảy máu.
- Sử dụng thuốc giảm đau, kháng sinh và nước súc miệng đúng theo chỉ định của bác sĩ.
- Ăn các thức ăn mềm, lỏng và nguội trong 2 – 3 ngày đầu, tránh ăn đồ cứng hoặc quá nóng.
- Không nên hút thuốc lá, uống rượu bia hay tác động lực mạnh vào vùng hàm, tránh làm bong vết thương.
- Đến gặp nha sĩ định kỳ để kiểm tra, cắt chỉ vết mổ và theo dõi tình trạng lành thương.
Cách giảm đau tạm thời khi răng khôn bị sâu
Trong khi chưa thể đến gặp nha sĩ ngay, bạn có thể áp dụng một số mẹo đơn giản dưới đây để giảm bớt cơn đau do sâu răng khôn gây ra:
Súc miệng bằng nước muối ấm
Hòa tan 1 muỗng cà phê muối vào khoảng 200ml nước ấm, sau đó ngậm và súc khoang miệng thật kỹ trong vài phút. Dung dịch nước muối ấm có tác dụng sát khuẩn, chống viêm, làm dịu cơn đau do sâu răng khôn hiệu quả. Lặp lại việc súc miệng này nhiều lần trong ngày sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng khó chịu.
Chườm lạnh hay chườm đá giảm đau nhức, phù nề
Khi bị đau răng khôn, bạn có thể dùng túi chườm lạnh chuyên dụng hoặc gói một ít đá viên vào túi vải sạch, sau đó chườm nhẹ lên má bên ngoài vùng đau. Lạnh sẽ giúp làm tê vùng đau, co mạch máu, giảm phù nề và cảm giác khó chịu. Chỉ nên chườm trong khoảng 10 – 15 phút và có thể lặp lại nhiều lần trong ngày. Tránh để đá tiếp xúc trực tiếp với da để không gây kích ứng hoặc tổn thương da.
Chế độ ăn uống hợp lý khi răng khôn bị sâu
Khi răng khôn bị sâu gây đau, bạn nên ăn các thực phẩm mềm, lỏng và không gây kích ứng chân răng như: cháo, súp, sữa, yaourt, sinh tố hoa quả,… Tránh các món ăn cứng, dai, dính hoặc quá nóng/lạnh vì dễ khiến tình trạng đau thêm nặng. Nên chia nhỏ bữa ăn và nhai kỹ, từ tốn ở bên không đau để giảm áp lực lên răng.
Sử dụng túi trà cải thiện đau răng
Một số loại trà thiên nhiên như trà xanh, trà gừng, trà bạc hà,… có tính sát khuẩn, giảm đau và kháng viêm rất tốt. Do đó, khi bị đau do sâu răng khôn, bạn có thể dùng một túi trà đã pha với nước nóng để nguội bớt, sau đó đắp lên chỗ đau khoảng 5 – 10 phút. Lặp lại vài lần mỗi ngày sẽ giúp dịu cơn đau nhanh chóng, tạm thời xoa dịu cảm giác khó chịu trước khi đến gặp nha sĩ.
Biện pháp phòng ngừa sâu răng khôn hiệu quả
Để ngăn ngừa sâu răng khôn cũng như các bệnh răng miệng nói chung, bạn nên xây dựng một số thói quen chăm sóc răng miệng tốt như:
- Đánh răng đúng cách ít nhất 2 – 3 lần/ngày với kem đánh răng có chứa Fluor, chải kỹ và nhẹ nhàng trong ít nhất 2 phút, kết hợp massage nướu để tăng cường tuần hoàn máu.
- Dùng chỉ nha khoa vệ sinh sạch các mảng bám, thức ăn thừa giữa các kẽ răng hàng ngày.
- Súc miệng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng chuyên dụng sau mỗi bữa ăn để loại bỏ vi khuẩn, khử mùi hôi.
- Giảm ăn các loại thức ăn vặt, đồ ngọt, đồ ăn nhanh vì chúng dễ gây sâu răng.
- Đi khám và vệ sinh làm sạch răng miệng định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện và xử lý sớm các tổn thương răng.
Trên đây là tất cả những thông tin cần biết về vấn đề răng khôn bị sâu, cùng các phương pháp xử lý và chăm sóc răng khôn sâu hiệu quả. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những kiến thức bổ ích, giúp bảo vệ nụ cười trắng khỏe. Hãy nhớ đặt lịch thăm khám nha sĩ định kỳ để có được một hàm răng chắc khỏe bạn nhé!
Ngoài ra, nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về răng miệng như sâu răng, viêm nướu, mất răng, răng khấp khểnh, răng bị ố vàng,… đừng ngần ngại tìm đến Nha Khoa City Smiles. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, nha khoa cung cấp đa dạng các dịch vụ chất lượng cao như:
- Khám và tư vấn điều trị các bệnh lý răng miệng
- Trám răng, nhổ răng, điều trị tủy răng
- Phục hình răng sứ, bọc răng sứ thẩm mỹ
- Niềng răng chỉnh nha, niềng răng không mắc cài
- Làm răng giả tháo lắp, cố định
- Trồng răng implant, ghép xương hàm
- Tẩy trắng răng, đánh bóng răng
- Vệ sinh và lấy cao răng định kỳ
Đặc biệt, Nha Khoa City Smiles có chính sách bảo hành dài hạn và chế độ hậu mãi chu đáo. Chính vì vậy, hãy tìm hiểu kỹ về các dịch vụ nha khoa chuyên nghiệp và tận tâm của City Smiles để tìm ra giải pháp phù hợp cho hàm răng khỏe đẹp của bạn.
Nha Khoa City Smiles sẽ là địa chỉ đáng tin cậy đồng hành cùng nụ cười của bạn trên hành trình tìm lại hàm răng chắc khỏe và rạng ngời.