Đau quai hàm là tình trạng đau nhức phổ biến ở vùng xương hàm và cơ gò má. Theo thống kê, có đến 25% người trưởng thành từng trải qua cơn đau quai hàm ít nhất một lần trong đời. Đau quai hàm không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống nếu như không được điều trị đúng cách. Vậy đau quai hàm là gì? Nguyên nhân và cách điều trị đau quai hàm như thế nào? Hãy cùng Nha Khoa City Smiles tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Đau quai hàm là bệnh gì?
Đau quai hàm là tình trạng đau mỏi, nhức mỏi ở vùng quai hàm. Vùng quai hàm bao gồm phần xương hàm, xương gò má, khớp thái dương hàm. Đau quai hàm ảnh hưởng lớn đến khả năng nhai nuốt của bệnh nhân.
Đau quai hàm thường do các nguyên nhân sau:
- Viêm khớp thái dương hàm, khớp cắn lệch.
- Các bệnh nha khoa: viêm nướu răng, viêm tủy răng, sâu răng.
- Tai nạn có va chạm vào vùng hàm mặt.
- Viêm xoang mạn tính.
- Viêm dây thần kinh số 3.
- U xương hàm, u tuyến nước bọt dưới đòn chũm.
- Căng thẳng thần kinh quá mức.
Đau quai hàm kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sức khỏe. Vì vậy, bệnh nhân cần được thăm khám và điều trị sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây nên bệnh đau quai hàm
Như đã đề cập ở trên, đau quai hàm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
- Viêm khớp thái dương hàm: Là tình trạng viêm của khớp nối hàm dưới với hộp sọ. Khớp thái dương hàm bị viêm sẽ gây đau đớn, khó cử động hàm dưới.
- Răng miệng: Các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, viêm tủy răng… có thể gây đau nhức ở vùng hàm.
- Tai nạn chấn thương: Va chạm mạnh vào mặt, hàm có thể dẫn tới tổn thương khớp, gãy xương hàm gây đau đớn.
- Viêm xoang: Viêm xoang mạn tính có thể lan rộng sang vùng hàm mặt và gây ra cơn đau.
- Căng thẳng thần kinh: Tình trạng căng thẳng kéo dài cũng có thể gây co thắt cơ hàm dẫn đến đau nhức.
- Bệnh lý khối u: U lành, u ác tính ở hàm mặt có thể gây ra cảm giác đau.
Nhận biết chính xác nguyên nhân sẽ giúp điều trị đau quai hàm đúng cách. Do đó, bệnh nhân cần đi khám để bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân.
Triệu chứng của bệnh đau ở quai hàm
Đau quai hàm có các triệu chứng chính sau:
- Cảm giác đau nhức, âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng quai hàm, lan lên vùng thái dương, tai, răng hàm.
- Đau tăng khi nhai, cử động hàm hoặc khi bị chạm vào vùng đau.
- Sưng đỏ, nóng ở khớp hàm hoặc vùng xương hàm đau.
- Khó khăn khi mở miệng, cử động hàm.
- Đau dữ dội hơn vào ban đêm hoặc sáng sớm.
- Cảm giác choáng váng, đau đầu khi đau quai hàm nặng.
- Sốt cao khi viêm nhiễm nặng.
- ù tai, đau tai khi viêm lan lên tai.
- Vết sưng, bầm tím nếu do chấn thương.
Nếu có các triệu chứng trên, bạn nên đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Các dấu hiệu cụ thể khi bị đau quai hàm
Một số dấu hiệu cụ thể đi kèm với đau quai hàm bao gồm:
- Đau hàm lan lên vùng thái dương, tai: thường do viêm xoang hoặc khớp thái dương hàm.
- Đau tăng khi ấn vào hàm, khớp trước tai: nghi ngờ viêm khớp thái dương hàm.
- Đau khi cắn, nhấm nháp: có thể do răng bị viêm hoặc sâu răng.
- Sưng đỏ, nóng vùng hàm: nghi ngờ nhiễm trùng hoặc viêm hàm mặt.
- Khó mở miệng, cử động hàm: có thể do viêm khớp, co cứng cơ hàm.
- Vết sưng tấy, bầm tím ở hàm: do chấn thương gây tổn thương mô mềm.
- Có khối u ở hàm: có thể là u xương hàm, u nước bọt.
- Chóng mặt, đau đầu, sốt: biểu hiện viêm nhiễm nặng.
Nhận biết chính xác các dấu hiệu sẽ giúp xác định nguyên nhân và phương hướng điều trị phù hợp.
Các vấn đề sức khỏe khi bị đau quai hàm
Các bệnh liên quan đến xương quai hàm
- Gãy xương hàm: do tai nạn, chấn thương mạnh vùng mặt, có thể là gãy đơn giản hoặc gãy phức tạp như gãy nhiều mảnh.
- Loạn sản xương hàm: xương hàm phát triển quá mức bình thường, gây biến dạng khuôn mặt.
- Viêm xương hàm: viêm nhiễm lan tới xương gây đau nhức, sưng hàm.
- Khối u lành, ác tính ở xương hàm: u xương hàm lành tính hoặc ung thư biểu mô tế bào vảy…
Mắc các bệnh về răng miệng
- Sâu răng: tổn thương lớp ngà răng, lộ tủy gây đau nhức.
- Viêm tủy răng: viêm nhiễm tủy răng gây đau nhức dữ dội.
- Viêm nha chu: viêm nướu sưng đỏ, chảy máu khi đánh răng.
- Áp xe quanh răng: mủ tụ tập quanh răng gây đau đớn.
- Viêm khớp cắn: khớp cắn lệch lâu ngày dẫn đến viêm đau.
Viêm xoang
Viêm xoang mạn tính khiến xoang hàm phì đại, viêm nhiễm có thể lan rộng ra xung quanh gây đau hàm. Ngoài ra, chảy dịch mũi sau xuống họng cũng khiến người bệnh khó chịu, đau rát họng.
Như vậy, đau quai hàm có liên quan mật thiết đến nhiều bệnh lý về răng miệng, xương khớp hàm mặt. Chúng có thể cùng góp phần gây ra cơn đau hoặc là hậu quả của đau quai hàm kéo dài. Vì thế, cần khám và điều trị triệt để để tránh biến chứng.
Đau xương hàm gần tai cảnh báo bệnh gì?
Khi xuất hiện tình trạng đau xương hàm gần tai thì cần lưu ý đến một số bệnh lý sau:
Viêm khớp thái dương hàm
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau xương hàm gần tai. Khi khớp thái dương hàm bị viêm, người bệnh sẽ có các biểu hiện:
- Đau âm ỉ hoặc dữ dội vùng trước tai, hàm dưới. Đau tăng khi nhai và cử động hàm.
- Sưng đỏ, nóng vùng trước tai, khớp hàm.
- Khó khăn khi mở miệng rộng, cắn, nhai.
- Đau lan lên đầu, vùng thái dương.
Nếu không điều trị, viêm có thể khiến khớp bị tổn thương, biến dạng lâu dài.
Loạn năng thái dương hàm
Loạn năng thái dương hàm là tình trạng rối loạn chức năng của khớp, gây đau đớn khi cử động hàm. Nguyên nhân thường do:
- Tổn thương dây chằng khớp, mất khớp đệm.
- Cắn lệch nhiều năm dẫn đến lệch khớp cắn.
- Tổn thương thần kinh kiểm soát khớp.
Triệu chứng điển hình là đau âm ỉ hàm dưới vùng trước tai, đau tăng khi cử động, khó mở miệng.
Đau xương hàm gần tai, có thể do sái quai hàm
Sái khớp quai hàm (trật khớp quai hàm) là tình trạng xương hàm bị trượt ra khỏi vị trí bình thường, dẫn đến mất khớp và không cắn khít.
Nguyên nhân gây trật khớp quai hàm có thể do:
- Bị tác động, va chạm mạnh vào vùng hàm mặt.
- Co thắt cơ hàm quá mức.
- Tổn thương dây chằng khớp hàm.
Khi bị trật khớp quai hàm, người bệnh thường có các biểu hiện:
- Đau nhức dữ dội ở khớp hàm gần tai
- Không thể cắn chặt, cắn lệch hoặc răng hàm trên không khớp với răng hàm dưới.
- Khi mở miệng, hàm dưới trượt sang một bên.
- Khó khăn khi nói, ăn uống.
- Sưng, phù nề ở vùng hàm nếu kèm chấn thương.
Trật khớp quai hàm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể dẫn đến biến dạng hàm mặt vĩnh viễn. Do đó, khi có biểu hiện đau hàm gần tai, cần đến bệnh viện chấn thương chỉnh hình để thăm khám và xử trí kịp thời.
Phương pháp điều trị bệnh đau quai hàm hiệu quả
Điều trị đau quai hàm tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:
- Sử dụng thuốc: Thuốc giảm đau, thuốc chống viêm như ibuprofen, acetaminophen, naproxen giúp giảm triệu chứng đau nhức.
- Liệu pháp vật lý: Đắp nóng, tập vận động nhẹ nhàng giúp giảm đau cơ xương khớp.
- Châm cứu: Kích thích các huyệt để giảm đau, phục hồi chức năng hàm mặt.
- Điều trị nguyên nhân: Nếu do sâu răng thì nhổ răng, trám răng; do viêm xoang thì dùng thuốc xịt mũi, nhỏ mũi…
- Phẫu thuật: Cần phẫu thuật nếu vết thương quá nặng hoặc khối u ác tính.
Cách chữa đau quai hàm tại nhà
Dùng thuốc giảm đau như paracetamol, ibuprofen khi cần giảm triệu chứng đau nhức. Chườm đá hoặc đắp nóng bằng chai nước nóng lên vùng đau 15-20 phút mỗi ngày.
- Massage nhẹ nhàng xung quanh hàm, má, cổ giúp lưu thông máu và giảm căng cơ. Tập các bài tập cử động hàm nhẹ nhàng để tránh bị cứng khớp.
- Dùng kẹo cao su không đường giúp kích thích tiết nước bọt và cử động hàm mềm mại hơn.
- Giữ vệ sinh răng miệng tốt, khám răng định kỳ. Hạn chế ăn các thực phẩm quá cứng, dai gây căng cơ hàm.
Nếu tình trạng đau nhức không đỡ, nên đi khám để được điều trị triệt để.
Phòng ngừa bệnh đau nhức quai hàm như thế nào?
Để phòng ngừa đau quai hàm, cần:
- Giữ vệ sinh răng miệng đúng cách sạch sẽ, đánh răng đúng cách.
- Khám răng định kỳ ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm các bệnh lý.
- Chế độ ăn uống hợp lý, tránh các thực phẩm quá cứng, dính, đường.
- Giảm stress, tránh nhai kẹo cao su thường xuyên.
- Tránh cắn vật cứng, đồ ăn quá nóng gây tổn thương răng.
- Không ngậm hoặc gập quai hàm lâu dài.
- Mang nẹp răng chỉnh hàm nếu có chỉ định của bác sĩ.
- Điều trị triệt để các bệnh về xoang, răng hàm mặt.
- Tránh chấn thương, tai nạn có va đập mạnh vùng mặt.
- Tập thể dục nhẹ nhàng, massage khuôn mặt để cải thiện tuần hoàn máu.
Khám khi bị đau quai hàm ở đâu?
Khi bị đau quai hàm, bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa như:
- Phòng khám tai mũi họng: nếu nghi ngờ do viêm xoang, viêm tai giữa.
- Phòng khám răng hàm mặt: nếu có dấu hiệu đau răng, sâu răng, viêm nướu.
- Phòng khám chấn thương chỉnh hình: đau do chấn thương vùng hàm mặt.
- Phòng khám khớp: đau do viêm khớp thái dương hàm.
Nha khoa City Smiles là địa chỉ khám và điều trị đau quai hàm uy tín tại Hồ Chí Minh. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại, Nha khoa City Smiles sẽ giúp chẩn đoán chính xác và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho mọi trường hợp đau quai hàm.
Kết luận
Đau quai hàm là tình trạng đau mỏi xương hàm ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng ăn nhai và sinh hoạt. Nguyên nhân có thể do viêm nhiễm, răng miệng, chấn thương hoặc khối u.
Điều trị bao gồm thuốc giảm đau, vật lý trị liệu, điều trị nguyên nhân. Người bệnh cần khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được điều trị thích hợp. Phòng ngừa bằng cách duy trì vệ sinh răng miệng tốt và lối sống lành mạnh.
Hy vọng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về bệnh đau quai hàm, từ đó có cách phòng tránh và điều trị hiệu quả.
Xem thêm:
- Răng hàm có thay không? Những răng nào của trẻ sẽ thay?
- Ưu và nhược điểm của hàm răng giả tháo lắp như thế nào?
- Hàm Duy Trì – Khí Cụ Cần Thiết Để Giữ Vẻ Đẹp Hàm Răng Lâu Dài